Tilkisine vegan diyet uygulayan Sonia Sae hakkında önemli bir bilgi

Geçen hafta yalan bir haber dünyada çapında yayıldı ve Türkiye de, hatta bizim grubumuz da bundan payını aldı. Habere göre aktivist bir vegan olan Sonia Sae, evinde beslediği tilkisine vegan bir diyet uyguluyordu ve tilkisi bu yüzden aşırı zayıf ve sağlıksız hale gelmişti. Oysa bu tamamen bir iftiraydı ve Sonia Sae'nin cevap olarak hazırladığı bu (ekteki) videoda işin aslı tek tek anlatılıyor. Videonun tamamını izlemek istemiyorsanız, 07:30'uncu saniyeden tilkinin son haline bakabilirsiniz. Hani "sağlıklı ve mutlu" ifadesine örnek göster deseler, ben bunu rahatlıkla gösterirdim. :)

Sonia Sae, böyle bir yalan haberin ardından dünya çapında hakaretlere ve tehditlere maruz kaldı. Ama saldırılan sadece o olmadı, bu uydurma habere dayanarak, tüm veganlara hakaretler edildi. Haberi Boredpanda sitesinden alıp Türkçeye çeviren Onedio'nun sayfasındaki yorumlar, ağza alınmayacak küfürlerle dolu. Mesela evrime gönderme yapan bir yorum şöyle: "ya bu veganlar doğal seleksiyon sonucu ölse de başkalarına zarar vermeseler bari".

Bu örnekte olduğu gibi, veganlara yönelik tüm bu haksız saldırıların temelinde vegan olmayanların duyduğu vicdan azabı olduğunu düşünüyorum. Bizim gibi kanlı canlı bir hayvanı öldürüp yemek, aslında hiç hoşumuza gitmiyor. O lezzetli yemeği çiğnerken aklımıza bu geldiğinde, tadı bir anda değişiveriyor. Bunun yaşamak için yapmaya mecbur olduğumuz bir şey olduğunu düşünmek, vicdanımızı rahatlatıyor; ama veganların varlığı buna engel oluyor. Çünkü başka bir alternatif daha olduğunda, et yemek artık bir seçim oluyor. Bu durumda vegan olmayanlardan çok az bir kısmı (benim gibi) veganların esasında haklı olduklarını itiraf edip, ileride vegan olabileceğini düşünerek bu vicdan azabıyla başa çıkıyor. Vegan olmayanların çok büyük bir bölümü, bu konu üzerine hiç düşünmeyerek, konuşmayarak, izlemeyerek, okumayarak vicdanlarını koruma altına alıyorlar. Bu olayda karşımıza çıkan bir grup ise, veganlara saldırmayı ve aslında onların "psikolojik sorunlu, düşük zekalı, vs" olduklarını iddia ederek, onlara hakaretler ederek, hiç de ahlaki olmayan bir yola sapıyorlar (ki sayıları hiç de az değil).

Ben bir vegan değilim ve eski insanların hayvanları evcilleştirilmesi hakkında şöyle düşünüyorum: Bir hayvanı bakım ve koruma altına alıp (yani aç kalmamasını sağlayıp avcıların onu avlamasına engel olup) bir de onun üremesine yardımcı oldukları için, sanayi devrimi öncesinde insanların hayvanları besliyor ve sonra da onları yiyor olmaları, iyi bir şey olmasa bile, o kadar da kötü bir şey gibi durmuyor. Ancak günümüzde hayvancılık öyle bir hale gelmiş durumda ki; savunulacak, hoş görülecek hiçbir yanı yok. Hangi kelime daha iyi tanımlar bilemiyorum: "Sömürü", "katliam", "vahşet"... Buradaki durum o kadar rahatsız edici ki, vicdanlı ve dünyanın geleceği üzerine düşünen insanlar bu konuya mutlaka takılıyorlar. Yuval Noah Harari'nin Sapiens kitabını okuduysanız örneğin, bu konuya önemlice bir yer ayırdığını hatırlıyorsunuzdur.

Gelecekteki ideal bir dünyada, gezegendeki tüm bilinçli canlılar ve onların besledikleri, onlarla yaşayan (evcil) canlılar, hiçbir canlı öldürülmeden hazırlanmış besinleri tüketiyor olacaklar (Birçok vicdanlı insan gibi benim de hayalim bu). Eğer bu ideal dünya bir gün gerçek olacaksa, bu, günümüz veganları sayesinde, onların oluşturdukları bilinç ve ön ayak oldukları yaşam tarzı sayesinde olacak.