Çoklu Gebelikler

Başlıca çoğul gebelik nedenleri;

1. Anovulasyona sahip kadınlarda tedavi amaçlı olarak kullanılan gonadotropinlerin veya diğer ilaçların etkisiyle birden fazla seconder oosit atılır ve çoklu gebelik ortaya çıkabilir.
2. Kontraseptifler (doğum kontrol hapları) uzun süre alındıktan sonra bırakılırsa ovaryumda birden fazla seconder oosit atılmasına neden olur. Bu da çoklu gebeliğe neden olabilir.
3. Anne genotipine ve yaşına bağlı olarak ortaya çıkabilir.
4. IVF (invitro fertilizasyon) ve ET(embriyo transferi) yöntemi ile çoklu gebelikler ortaya çıkabilir.

İkizlik: İki tane zigottan gelişirse dizigotik ikizlik (fraternal ikizlik), tek bir zigottan gelişirse monozigotik (benzer) ikizlik oluşur.

• Dizigotik ikizlik: genetiğe bağlıdır. Sıklığı ırklara göre değişir
• Monozigotik ikizlik: tüm ırklarda aynı sıklıkla gözlenir.

Dizigotik ikizlik gelişimi: 2 adet seconder oosit 2 ayrı spermium tarafından döllenir. Gelişen ikizlerin cinsi aynı ya da farklı olabilir. Blastositler uterusa aralıklı gömülürlerse ikizler iki ayrı amnion ve iki ayrı corion kesesine ve iki ayrı plasentaya sahip olurlar. Ancak blastositler yakın gömülürlerse iki ayrı amnion keseleri, birbirine bitişik iki corion kesesi ve bir tane plasentaları olur.

Monozigotik ikizlik gelişimi: Ovulasyonla atılan bir seconder oosit bir spermium tarafından döllenir. İkizler benzer genotip ve fenotipe sahiptirler. Şu alternatiflerle meydana gelebilir;

• Zigot iki blastomerli evreden morula evresine kadar olan dönemde ikiye ayrılır ve iki blastosit oluşur. Monozigotik ikizliğin %35’i bu şekilde meydana gelir.
• Blastosit iç hücre kitlesinin iki eşit parçaya ayrılmasıyla meydana gelir. %60’ı bu tip gelişimle olur. Bu tip gebelikte 2 ayrı amnion, ortak corion ve plasenta vardır.
• 2.i haftada embriyon diskinin enine 2 eşit parçaya bölünmesi ile gelişebilir. Buna monoamniotik ikizler denir. Bir amnion, bir corion ve bir plasenta vardır. Oluşma sıklığı %4 civarındadır. Bu tip ikizlerde göbek kordonu çok sıklıkla dolanır ve ikizlerden biri ya da her ikisi birden ölebilir.

Monozigotik ikizde blastosit veya embriyon diskinin tam olarak ayrılmaması sonucunda yapışık ikizler meydana gelir.

Üçüzlük:

• Tek bir zigottan gelişebilir. Embriyonik blastomer 3 eşit parçaya bölünür ve 3 tane birbirine benzer yavru oluşur.
• İki zigottan gelişebilir. Zigotların biri ayrı gelişir, bir tanesi ikiye bölünür. Bunun sonucunda bir tane farklı, iki tane benzer yavru oluşur.
• Üç ayrı seconder oosit, üç ayrı spermium tarafından döllenir ve üç ayrı yavru oluşur.

Verilen bu örnekler dördüz, beşiz ve altızlık içinde geçerlidir.