Bitkilerin Adlandırılması

Bitkiler toplanıp, kurutulduktan sonra (bu safhaların da ayrıntılı teknikleri vardır) herbaryum kartonlarına yapıştırılır ve sıra bunların adlandırılmasına gelir.  Bitki örnekler şu kaynaklardan yararlanılarak adlandırılabilirler:

1-      Floralar: Türkiye için E.Bossier’in “Flora Orientalis” ve P.H.Davis’in “Flora of Turkey” adlı eserleri temel kaynaktır.

2-      Monograf ve Revizyonlar:  Bir taksonun (familya, genus gibi) tüm yeryüzü türlerini inceleyen taksonomik araştırmaya monografi, belirli bir alanın türlerini inceleyene de revizyon denir.  Revizyonlar genellikle Floralara hazırlık için yapılır.

3-      Herbaryumlar

4-      Resim ve Şekiller:  Bitkilerin resim ve şekillerini içeren kitap ve dergilerden yararlanılır.

Bu kaynaklardan yalnız birinden yararlanılarak yapılan adlandırılmaların problemleri vardır.  O nedenle en doğru adlandırma metodu Flora veya revizyon kullanılarak yapılan adlandırmalardan sonra herbaryumlardan da kontrol etmektir.  Herbaryumlara bakılırken eski örneklerin kim tarafından adlandırıldığına dikkat edilmelidir.  Resim ve şekillerden adlandırma çok kullanılan bir metot olmamakla birlikte tanıma yardımcı bilimsel şekiller ve resimler bulununca özellikle çok karakteristik ve gösterişli çiçekli bitkiler için kullanılabilir.

Flora, revizyon ve monografilerden bitki adlandırılırken, tayin anahtarından yararlanılır.  Tayin anahtarları bitki türleri veya taksonları arasındaki farklı morfolojik karakterlerden yararlanılarak hazırlanır.  Anahtarlar temel olarak ikili-çatal (dikotomik) tiptedir.  Bazen bunun yanında formüller (çok girişli, multi-acsess) anahtar da kullanılmaktadır. İkili-çatal anahtar hazırlanırken aynı karakterin farklı şekillerinden faydalanılır.  Yani her durum için bir karakter ile bunların zıt özellikleri kullanılır (örneğin; petaller sarı – petaller kırmızı.  Burada kullanılan karakter petal rengidir, farklı yönleri ise petalin sarı veya kırmızı olmasıdır).Türkiye Florasında kullanılan anahtar Dikotom=Çatallı Anahtardır.  Ancak Umbelliferae, Compositae, Graminae familyaları için Formül (Multi-Access= Çok Girişli) anahtarlar da hazırlanmıştır.

Yurdumuz bitkileri üzerinde yapılan yaygın arazi çalışmaları uzun yıllar Tohumlu Bitkiler ile Eğreltiler üzerinde yoğunlaştırılmıştır.  Yosun, Mantar ve Likenler üzerindeki çalışmalar ise son yıllarda yerli botanikçiler tarafından yoğunlaştırılmış ise de bu gruplar üzerindeki çalışmalar Tohumlu Bitkilere göre henüz oldukça azdır.  Algler üzerinde de son yıllarda, özellikle son 20 yıl içinde oldukça yaygın çalışmalar yapılmış, hem deniz hem de tatlı su ekosistemleri incelenmeye başlanmıştır.