"Bir insanda 46 kromozom var" derken ikili setler halinde 46 kromozomdan mı bahsedilir yoksa tekli halde mi?

"Bir insanda 46 kromozom var" derken ikili setler halinde 46 kromozomdan mı bahsedilir yoksa tekli halde mi?

Başka bir soru daha, "bir hücrenin yaşam döngüsü büyük oranda interfazdan oluşur, interfazda hücre DNA'sını eşler" dendiğine göre aslında bir hücre yaşamının büyük çoğunluğunu iki kat DNA ile geçirir demek doğru mu?

Kromatid ile kromozom farkını iyice anlatabilir misiniz? Kaynaklarda büyük bir karmaşa var. Kromatin, kromatid, kardeş kromatidler, kardeş kromozomlar, homolog kromozomlar ve bunların hücrenin hangi halinde kaç tane olduğu, haploidlik, diploitlik. Bunları da anlamını açık seçik, karmaşaya yer vermeden açıklayabilir misiniz? Şimdiden teşekkürler.

Vucudumuzdaki mayoz gecirmis olanlar disinda tum hucrelerde (matafazda sayilabilir hale gelen) 46 tane kromozom vardir. Esey kromozomlarin biri anneden biri babadan geliyor ya (x anneden x ya da y babadan) digerleri icin de bu gecerli. Kromozom 1den 2 tane var, biri anneden biri babadan. Mayoz gecirmediginiz surece hem anneden hem babadan gelen kromozom 1 (22 ye kadar digerleri X ve Y) tum vucut hucrelerinizde her zaman var, daha dogrusu kromozom halinde degil kromatin halinde, tasidigi genetik bilgi ayni ama sekli semali farkli. Simdi siz mitoz gecireceksiniz; anneden gelen kromozom 1 de babadan gelen 1 de eslesiyor kendi icinde, X seklini aliyor. Esledikten sonra X in her bir koluna kromatid diyoruz, iste her bir kol “kardes kromatid” oluyor. Bolunme olurken genetik olarak ayni olan iki kromatid iki hucreye dagiliyor. Dikkat,anneden gelen kromozom 1 ve babadan gelen genetik olarak ayni degil, onlarin kardesligi yok homolog olma durumu var.

Hucre evet yasaminin buyuk cogunlugunu interfazda gecirir, mitoz nispeten kisa surer. Ama interfazin alt fazlari vardir ve bunun belirli bir fazinda (S fazi) DNA eslenir, eslemeden once 2n olan genetik bilgi eslenerek 4n olur. Bir hucre (tipine ve bulundugu safaya gore degissede) esasinda interfazin G1 alt fazinda takilir, burada normal fizyolojik etkinligini surdurur, bir bolunme karar noktasi geldiginde (bu g1-s arasindadir) hucre dna yi esleme hazirligi yapar, s de esler, g2 de kabaca mitoza hazirlanir, mitoz ardindan da sitokenez ile iki yavru hucre ortaya cikar.

Ve aslinda gercekte olan sudur: bolunme ya da mitoz sandigimiz gibi her an her yerde olmaz, cogu zaman asimetriktir (genetik olarak ayni olsalar da epigenetik olarak farklilasabilirler ki kok hucreden degiserek gelen kan hucresinin, bagirsak hucresinin bizzat yasadigi sey budur).

İşlev olarak 22 x 2 +2 değil mi?

Muhammed Yusuf, Şimdi yazdı:

İşlev olarak 22 x 2 +2 değil mi?

Aynen, +2 esey olanlari, digerleri gibi biri anneden biri babadan

Burayi gecip devam edersek, a gram dna varsa bir hucrede bu dnasini eslediginde 2a gr olur. Sitokenezle iki hucre ayrilinca tekrar a gr a duser. A gr dna 2n dir (diploid); kisa suren 4n surecine tetraploit diyebilirsiniz ama gerek yok yine de netlesecekse aklimizda, evet, o surecte 92 tane kromatid vardir ama yine 46 kromozomunuz vardir (metafazdayiz artik kromozom diyoruz ve metafazdan once dna eslenip sizin X seklinde metafazda gordugunuz kromozomdaki iki kromatidin birini (kardesini) yapti. Simdi kromozomda ayni bilgiyi tasiyan iki kromatid var ve anafazda biri bir hucreye dogru digeri diger hucreye dogru cekilir, kromozom sayisi ayni kalir, 2n, her bir hucrede... Mayoz da ne olur, krossing over vs yi gecersek ilk mayozda olusan iki hucreye bir kromozomun ya anneden geleni ya babadan geleni aktarilir (yani homolog kromozomlar), olusan hucreler dolayisiyla genetik olarak birbirinden farklidir, neden cunku anneden gelen genetik bilgi farkli babadan gelen farkli, e bir de krossing over var-ki tum bunlar baskinlik cekiniklik meselesinin altinda yatan sebeptir. Ikinci mayozda ise her bir kromozomdaki kardes kromatidler birbirinden ayrilir (tipki mitozdaki gibi, ama bu kez krossing over yasandigindan birebir aynidir diyemeyiz.

İlk olarak mayoz bölünmeyi felsefesini çalış. Herşeyi anlarsın, aksi takdirde hiç bir şeyi anlayamazsın. Arkadan şu soruyu sor neden nonhomolog kromatitler çaprazlaşır. Cevabını yazarsan Nobel’e aday göstereceğim.