Evrimsel mekanizmalarda bir bilinç mi söz konusudur?

Evrimsel mekanizmalarda bir bilinç mi söz konusudur? Bir canlının bulunduğu ortamın algılanması, algılanan ortama göre türün gelecek nesillerde geçirmesi gereken değişikliklerin kararlaştırılması ve değişimin başlaması, bu uzun süreçte tüm bu idare ve irade nasıl gerçekleşiyor? En başa dönmek istiyorum. Açıkçası ilk tek hücreli canlının neden gelişmeye ihtiyaç duyduğu, neden geliştiği, bu kararın, iradenin nerede olduğunu anlayabilmiş değilim.

İlk başta sorum daha çok evrimin neden organizmanın değil türün menfaatine göre işlediği ile ilgiliydi, bunun matematiksel yönünü de öğrendikten sonra kafamda somut bir şeyler gelişti, ancak yukarıda anlatmaya çalıştığım meseleyi hala çözemedim. Yardımcı olursanız çok memnun olurum, umarım anlatabilmişimdir.

Kendinizi çok güzel ifade etmişsiniz. Öncelikle bu konuda teşekkür ederim. :) 

Aslında bilinç, maddenin kendisi bile olabilir. Bilinç, "bilgi" ile alakalıdır ve bilgi her maddenin uzay zamanda bıraktığı iz olarak düşünülebilir. Bilgi dediğimiz şey, kendinde şey olarak varoluşa sahip mi? Yoksa "algı" denen sürecin sonunda ortaya çıkan bir ürün mü? Bana ikincisi gibi geliyor. O zaman da algı yoksa, algının işlenip bilgiye dönüşmesinden ve bilinçten bahsedemeyiz. Aslında madde ve bilinç diye iki başlık yok. Madde zaten evrenin diğer adı ve bilinci de içerir. Örneğin biz... Biz evrenin bir ürünüyüz. Evren de formdan forma girip, kendisini anlayan bir şey haline geliyor. Richard Feynman'ın dediği gibi "Ben evren kadar atomdan oluşan, evrende atom kadar olanım..."

Biyolojik açıdan bakarsak bilinç, bakteri dediğimiz organizmalarda dahi mevcut. Quorum sensing denilen yöntemle çevrelerini algılayıp, ona göre cevap verebiliyorlar. Hatta dokunma duyusuna bile tepkileri var. Yani bu "bilinç" değildir de nedir? Organizma iradesi dahilinde plan yaparak o işi gerçekleştirmez. Doğa yasalarının süzgecinden geçerek o duruma gelir. 

Fakat şu konuda size pek katılamayacağım. Çünkü evrimsel süreçte "gelişmek" diye bir şey söz konusu değil. 3,5 milyar yıl önce ilkeldi de şimdi modern değil. Her dönemde yaşayan canlılar, bulunduğu dönem için "gelişmiştir." Gelişim dediğimiz süreç anne karnından yetişkinliğe kadar olan süreçtir. Çünkü bir "tamamlanma" söz konusudur. Fakat evrimsel süreçte bir "tamamlanma" yoktur. Her canlı, bulunduğu koşula uyum sağlayarak bir sonraki jenerasyona genlerini aktarır. Sonraki jenerasyonda da önceki kadar "gelişmiştir." Sadece koşullar değiştiği için, uyum sağlamak adına "değişebilenler" uyum sağlamayı başarmıştır. Dikkat ederseniz bakterinin uyum başarısı bizlerden kat kat daha iyi.

Sonuç olarak bir canlı, olabildiğince çeşitliliğe ulaşmak ister. Çünkü çeşitlilik, onun uyum başarısını artırır. Uyum başarısının artması da genlerinin hayatta kalacağı anlamına gelir. Bunu kendi isteği ile yapmaz. Doğal seçilim, cinsel seçilim, transpozon, genetik mutasyon gibi evrimin mekanizma süzgecinden geçtiği için, doğa tarafından yaptırılır. Bilinçsiz bir bilinç ile...

Yine Pedram, yine harika cevaplar. Ayrıca, "Evren de formdan forma girip, kendisini anlayan bir şey haline geliyor. " İlginç böyle düşünmek aklıma gelmemişti. Spoiler vermeseydin keşke :) Şaka bir yana sırf bu sözden üçleme film çıkar yemin ediyorum hepsi The Fountain filmi ayarında :D Son olarak yorumu okurken üsteki arkadaşın dediği gibi IQ'um tam 3 e katlanırken "transpozon" u "Trabzonspor" okuyarak tekrar eski haline düşürmüş olmanın üzüntüsü yaşıyorum şu an :))

Pedram hocam genel olarak probleme yanıt verdi.Ben şunları eklemek istiyorum:Öncelikle şuan bilim konuşmuyoruz o konuda hem fikir olalım.Bu bence bütünüyle felsefenin konusu.Hatta spesifik olarak epistemoloji diyebilirim.Özellikle irade ve onu anlamak bilginin doğasını anlamaktan geçiyor.Bilgi nedir? ''İnsan aklının alabileceği gerçek, olgu ve ilkelerin tümüne verilen ad.''Bilginin tanımını ele aldığımız zaman bu yalnızca onlarca hatta yüzlerce tanımdan bir tanesi.Peki felsefenin doğru bir şekilde yapılabilmesi için ne gerekir?Doğru bir şekilde düşünebilmek için ne gerekir? Gereken şey dildir.Mesela Aristo'nun İlk Felsefe(Metafizik) kitabını okursanız(Türkçe çevirisi) eğer daha önce felsefi deneyim ve okumalarda bulunmadıysanız size çince gibi gelecektir.Orada kullanılan kelimeleri okursunuz,bunların çoğu sizin her gün kullandığınız kelimelerdir,ancak o kelimeler derin ve kolektif bir düşünceyi ifade etmek için kullanıldığı için neyi kastettiğini anlamakta zorlanırsınız.İşte bence sizin zorlandığınız kısım bu.Size eğer felsefe okumuyorsanız kesinlikle felsefeye başlamanızı,okuyorsanız da bunu çokça ilerletmenizi tavsiye ederim.Sevgiler...